Tekirdağ; verimli toprakları ile bölge sanayisine sağladığı hammadde katkısı, sahip olduğu 4 adet OSB ve ASB’ si, ulaşım ve kaliteli işgücü imkânları, hızla gelişen sanaî yatırımlarıyla bütün sektörlerde ülke ekonomisine katkı sağlamaktadır.
Tekirdağ, bir bölgenin yatırım için tercih nedenleri olan; doğal kaynaklar açısından sahip olduğu yüksek kömür, gaz ve yer altı suyu rezervi, pazar ve finans merkezi açısından bir dünya kenti olan İstanbul’a yakınlığı, ulaşım açısından halen faal olan hava ve deniz limanlarını sanayi bölgelerine ve Avrupa’ya bağlayan demiryolu, otoban ve duble yolları ile yatırımlar için cazip bir bölge olma özelliğini fazlasıyla taşımaktadır.
Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi, Çorlu Deri Organize Sanayi Bölgesi, Avrupa Serbest Sanayi Bölgesi ile Çorlu-Çerkezköy bölgesinde yerleşen 1200’den fazla sanayi kuruluşu; teknik alt yapı, hammadde, yan sanayi vb. imkanlar nedeniyle, bir sanayi merkezinin tüm özelliklerine haizdir. Ayrıca Hayrabolu İlçesinde alt yapısı tamamlanmış ve Malkara İlçesinde ise faaliyete geçmek üzere olan Organize Sanayi Bölgeleri seçkin yatırımcılarımızı taleplerine hazırdır. Bu özellikleri ile Tekirdağ İli, sosyo-ekonomik gelişmişlik açısından ülkemizde 7. sırayı yakalamış bulunmaktadır.
Tekirdağ gelişim bileşenleri açısından dikkate değer bir düzeydedir. Yerli ve yabancı girişimciler İlimizin yatırım iklimini değerlendirdiklerinde diğer seçeneklere göre sahip olduğu avantajları açık bir biçimde göreceklerdir.
Sanayi ve Ticaret
İlimizde Merkez, Malkara, Çorlu, Çerkezköy ve Hayrabolu ilçelerinde olmak üzere toplam 5 adet Ticaret ve Sanayi Odası bulunmaktadır. Ayrıca ilimizde; Merkez, Hayrabolu, Çorlu ve Malkara ilçelerinde olmak üzere 4 adet Ticaret Borsası mevcuttur.
İl genelinde bulunan 13 adet küçük sanayi sitesinin 7’si faaliyet göstermekte olup, toplam iş yeri sayısı 1.714’dür.
İlde sanayi kuruluşları ağırlıklı olarak Çorlu ve Çerkezköy ilçelerinde bulunmaktadır. Sektörel ağırlık itibariyle en önde gelen sektör tekstil sektörüdür. Tekstili ağırlık sırasına göre, deri, gıda, makine-metal, metal eşya, tarım aletleri ve enerji sektörleri izlemektedir.
İlde genellikle tekstil sanayi ürünleri, deri sanayi ürünleri, demir, şarap, ayçiçeği yağı gibi ürünler ihracata konu olmaktadır. Yapılan ithalat, başta tekstil makine ve yedek parçaları ile ham deri, tekstil ve deri sanayinde kullanılan kimyevi maddeler ve sanayi maddeleri ile yağlık ayçekirdeğini kapsamaktadır.
Tekirdağ ilinde 2010 yılında 1.362.658.000 USD tutarında ihracat, 5.395.907.000 USD tutarında ise ithalat gerçekleştirilmiştir.
Tekirdağ ekonomisinde ticaret sektörü, Tekirdağ GSYİH’ sında ki %1,07’lik pay ve 205.694 milyar TL GSYİH’ya katkısı ile sektörler arasında dördüncü sırada yer almaktadır. Cari fiyatlarla GSYİH büyüme hızı 2001 yılında Türkiye’de % 43,2, Tekirdağ ilinde %45,1’dir. Tekirdağ ili, GSMH’dan aldığı kişi başına 2.498 $ değer ile 81 il içerisinde 14. sırada yer almaktadır. DPT tarafından yapılan “ 2003 Yılı İllerin Sosyo- Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması” araştırması sonuçlarına göre Tekirdağ 1,05893 puan ile sosyo-ekonomik gelişmişlik açısından 7. sırada yer almaktadır. İllerin 5 gelişmişlik düzeyine ayrıldığı bu araştırmaya göre, 20 ilin yer aldığı 2. Derece Gelişmiş İller grubunda da 2. sırada yer almaktadır.
2001 yılı cari fiyatlarıyla, Türkiye GSYİH’sı 178.412.438 milyar TL, Tekirdağ GSYİH’sı 1.930.703 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Bu değerlere göre, Tekirdağ’ın Türkiye GSYH’sı içerisindeki payı %1,08’dir.
Tekirdağ GSYİH’sı içerisinde, sanayi sektörü % 43,5’li pay ile en fazla GSYİH oluşturan sektör konumunda iken, tarım sektörü % 12,5’lik bir pay ile ikinci, ulaştırma ve haberleşme sektörü % 12,3’lük pay ile üçüncü, ticaret sektörü % 10,7’lik pay ile dördüncü, devlet hizmetleri % 7,1’lik bir pay ile beşinci ve inşaat sektörü de % 5,9’lik bir pay ile altıncı sırada yer almaktadır.
Tekirdağ ilinde, tasarruf mevduatı % 69,87’lik bir pay ile birinci sırada, döviz tevdiatı ise % 16,21’lik bir pay ile ikinci sırada yer almaktadır. İl genelinde 99 adet banka şubesi bulunmaktadır. Banka kredilerinin sektörel dağılımında en fazla ihtisas dışı kredilerin kullanıldığı görülmektedir.
Tekirdağ’ın Sosyo-Ekonomik Durumu
Coğrafi Yapı
Tekirdağ, coğrafi konum olarak başta İstanbul olmak üzere ülkemizin gelişmiş kentlerine yakın bir mesafede bulunmaktadır. Ayrıca Avrupa’yı Anadolu’ya dolayısıyla Ortadoğu’ya bağlayan kara ve demiryolu üzerinde kurulmuş stratejik bir ilimizdir.
Tekirdağ; 6.313 km2 yüzölçümüne sahip il merkez ilçe dahil olmak üzere 9 ilçe, 9 bucak ve 257 köyden oluşmaktadır. 2000 yılı genel nüfus sayımına göre toplam nüfus 623.591 kişi olup, %63,4’ü şehirlerde, %36,6’sı ise bucak ve köylerde yaşamakta ve ortalama nüfus yoğunluğu 99 kişi/km2 dir.
Yıllık ortalama sıcaklık 13,80C, yıllık ortalama yağış miktarı 583,3 mm ve ortalama bağıl nem %76’dır.
Demografik Göstergeler
İl genelinde 2006 yılı kayıtlarımıza göre % 48,3’ ü iktisaden faal olmak üzere toplam 678.582 kişi aşmaktadır. Tekirdağ ilinde okuma ve yazma oranı % 93,01’dir. İl Genelinde toplam 30 adet Mesleki ve Teknik eğitim veren lise mevcut olup yılda ortalama 3000 mezun vermektedir.
İlde Namık Kemal Üniversitesine bağlı; sanayinin ihtiyacı olan nitelikli iş gücü ve kalifiye eleman ihtiyacını karşılamak üzere; İnşaat, çevre, makine, tekstil, elektronik ve haberleşme ve bilgisayar mühendisliği alanlarında eğitim veren bir mühendislik fakültesi ile bilgisayar teknolojileri, otomotiv, mobilya, mekatronik, iklimlendirme, gıda teknolojileri, endüstriyel otomasyon, endüstriyel elektronik, elektronik haberleşme, tekstil, tarım alet ve makineleri, makine, resim, konstrüksiyon, kimya ve büro yönetimi alanlarında eğitim veren 9 ilçede 9 tane meslek yüksek okulu bulunmaktadır.
Ulaşım
Türkiye’nin en yoğun ithalat ve ihracatının yapıldığı İstanbul ile Avrupa arası bağlantı sağlayan D-100 ve D-110 karayolu ile TEM otoyolu il sınırları içerisinden geçmektedir. D-100 İpsala sınır kapısı ile Yunanistan’a, D-110 ve TEM otoyolu ile de Kapıkule sınır kapısından Bulgaristan’a ulaşılmaktadır .Tekirdağ-İstanbul 136 km.,Edirne 130 km., Kırklareli 118 km.,Hayrabolu 52 km., Çorlu 42 km., Çerkezköy 62 km., Malkara 54km., Yunanistan sınırı 125 km., Bulgaristan sınırı 150 km.dir.
Tekirdağ ilinin Marmara Denizi’ne 135 km kıyısı olması ve çeşitli amaçlarla kullanılan birçok iskeleye sahip olması Tekirdağ ilinden yapılan deniz ticaretini artırmaktadır. Tekirdağ Limanı’nın yıllık kapasitesi 2.600.000 tondur.
Tekirdağ Limanının Haydarpaşa Limanına uzaklığı 70 mil, Bandırma limanına 53 mil, Ambarlı limanına 55 mil, Gemport limanına 80 mil, Varna limanına 212 mil, Köstence limanına 262 mil, İstanbul Boğazına 69 mil, Çanakkale Boğazına 54 mil.’dir.
İstanbul ile Edirne-Kapıkule’yi birbirine bağlayan demiryolu, İlde sanayileşmenin yoğun olduğu Muratlı, Çorlu ve Çerkezköy ilçelerinden geçmekte olup, bu hatta 2 gidiş, 2 dönüş olmak üzere günde 4 sefer yapılmaktadır. Muratlı-Tekirdağ arasındaki 25 km lik demiryolu yapım çalışmaları devam etmektedir.
Tekirdağ ili Çorlu Uluslararası havaalanı Çorlu’ya 15 km uzaklıkta, 36 hektar arazi üzerinde 10.434 m2 kapalı alanı, 11 adet uçak park sahası, 2 adet 3 km uzunluğunda pisti ve ILS sistemine sahip olup yıllık yolcu kapasitesi 600.000 ve yıllık uçak kapasitesi 10.000’dir.
Havaalanı yanında 1500 da alanda Türkiye’nin ilk “kargo köyü” kuruluş çalışmaları devam etmektedir.
Enerji
Marmara Ereğlisi’nde BOTAŞ’ a ait 255.000 m3 LNG sıvı doğal gaz terminali bulunmaktadır. Bu terminal 23 km uzaklıktaki ulusal boru hattına bağlanmaktadır.
Doğalgaz, sanayide yoğun biçimde tüketilmektedir. Tekirdağ’da 2 tanesi Marmara Ereğlisi, 3 tanesi Çerkezköy ve 12 tanesi de Çorlu’da olmak üzere doğalgazdan elektrik enerjisi üreten 17 adet santral faal durumdadır. Tekirdağ’da tüketilen elektrik enerjisinin %52,2’si sanayide kullanılmaktadır. Elektrik enerjisi nitelik olarak iyi durumdadır.
Sanayi ve Ticaret
İlimizde Merkez, Malkara, Çorlu, Çerkezköy ve Hayrabolu ilçelerinde olmak üzere toplam 5 adet Ticaret ve Sanayi Odası bulunmaktadır. Ayrıca ilimizde; Merkez, Hayrabolu, Çorlu ve Malkara ilçelerinde olmak üzere 4 adet Ticaret Borsası mevcuttur.
İl genelinde faaliyet gösteren 13 adet küçük sanayi sitesinin toplam iş yeri sayısı 1.714’dür.
İlde sanayi kuruluşları ağırlıklı olarak Çorlu ve Çerkezköy ilçelerinde bulunmaktadır. Sektörel ağırlık itibariyle en önde gelen sektör tekstil sektörüdür. Tekstili ağırlık sırasına göre, deri, gıda, makine-metal, metal eşya, tarım aletleri ve enerji sektörleri izlemektedir.
İlde genellikle tekstil sanayi ürünleri, deri sanayi ürünleri, demir, şarap, ayçiçek yağı gibi ürünler ihracata konu olmaktadır. Yapılan ithalat, başta tekstil makine ve yedek parçaları ile ham deri, tekstil ve deri sanayinde kullanılan kimyevi maddeler ve sanayi maddeleri ile yağlık ayçekirdeğini kapsamaktadır.
Tekirdağ ilinde 2008 yılında 1.524.868.619 USD tutarında ihracat, 4.939.151.187 USD tutarında ise ithalat gerçekleştirilmiştir.
Tekirdağ ekonomisinde ticaret sektörü, Tekirdağ GSYİH’ sında ki %1,07’lik pay ve 205.694 milyar TL GSYİH’ya katkısı ile sektörler arasında dördüncü sırada yer almaktadır. Cari fiyatlarla GSYİH büyüme hızı 2001 yılında Türkiye’de % 43,2, Tekirdağ ilinde %45,1’dir. Tekirdağ ili, GSMH’dan aldığı kişi başına 2.498 $ değer ile 81 il içerisinde 14. sırada yer almaktadır.DPT tarafından yapılan “ 2003 Yılı İllerin Sosyo- Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması” araştırması sonuçlarına göre Tekirdağ 1,05893 puan ile sosyo-ekonomik gelişmişlik açısından 7. sırada yer almaktadır.İllerin 5 gelişmişlik düzeyine ayrıldığı bu araştırmaya göre, 20 ilin yer aldığı 2. Derece Gelişmiş İller grubunda da 2. sırada yer almaktadır.
2001 yılı cari fiyatlarıyla, Türkiye GSYİH’sı 178.412.438 milyar TL, Tekirdağ GSYİH’sı 1.930.703 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Bu değerlere göre, Tekirdağ’ın Türkiye GSYH’sı içerisindeki payı %1,08’dir.
Tekirdağ GSYİH’sı içerisinde, sanayi sektörü % 43,5’li pay ile en fazla GSYİH oluşturan sektör konumunda iken, tarım sektörü % 12,5’lik bir pay ile ikinci, ulaştırma ve haberleşme sektörü % 12,3’lük pay ile üçüncü, ticaret sektörü % 10,7’lik pay ile dördüncü, devlet hizmetleri % 7,1’lik bir pay ile beşinci ve inşaat sektörü de % 5,9’lik bir pay ile altıncı sırada yer almaktadır.
Tekirdağ ilinde, tasarruf mevduatı % 54,9’luk bir pay ile birinci sırada, döviz tevdiatı ise % 34,9’luk bir pay ile ikinci sırada yer almaktadır. İl genelinde 64 adet banka şubesi bulunmaktadır. Banka kredilerinin sektörel dağılımında en fazla ihtisas dışı kredilerin kullanıldığı görülmektedir.
Haberleşme
İlde haberleşme sorunu bulunmamakta olup, 5 adet kablosuz telefon sistemi olmak üzere 136 santral, 250.963 abone kapasitesi mevcuttur. Ünitede 171 NMT Mobil Telefon, 1143 TT Net abonesi, 298 Turpak, 294 adet özel devre ( kiralık telefon devresi) ve 23091 adet ADSL abonesi bulunmaktadır.
Tarım ve Hayvancılık
İlimiz toplam yüzölçümünün 2/3’ ü tarıma elverişli olup, yaklaşık 400.000 hektar alanın % 47,1’i mutlak tarım arazisidir .%51,8’i özel ürün ve %1,1’de dikili tarım arazisidir. 2008 yılı verilerine göre toplam 3.884.225 da işlenen tarıma elverişli arazinin %96,33’ü tarla arazisi, %1,08’i bağ, %1,30’u sebzelik ve % 1,29’u da meyvelik ve zeytinlik olarak kullanılmaktadır. Yaklaşık 12.000 ha alanda entansif tarım yapılmaktadır. Tarım sektörü, il ekonomisinde sanayiden sonra ikinci sırada yer almaktadır.
İlde bitkisel üretimde ilk sırayı buğday almakta, sanayi bitkisi olarak da ayçiçeği ve kolza üretilmektedir. Ayçiçeğinde; Türkiye üretiminin % 35,9’u Tekirdağ’da üretilmektedir. Türkiye kolza üretiminin %45,61’ i Tekirdağ ilinde yapılmaktadır.
Bağcılık önemli üretim konularından biridir. İlin toplam bağ alanı 41.962 dekar olup, bağlardan 41.595 ton yaş üzüm elde edilmiştir. İlde üretimi yapılan 41.595 ton üzümün yaklaşık % 70,1’ü şaraplık olup kalan kısmı ise sofralık olarak değerlendirilmektedir.
İlimizde temel hayvansal ürünlerden olan süt üretimimiz 302.318 ton, et üretimimiz 9.257 ton, yumurta üretimiz 66.218.000 adettir. Ayrıca 343 ton bal, 3,2 ton balmumu elde edilmiştir.
İlin tarımsal gayrı safi üretim değeri içinde % 0,3’lük payı olan su ürünleri üretimi ağırlıklı olarak Merkez, M. Ereğlisi ve Şarköy kıyı şeridinde yapılmaktadır.
İlin Sanayi Gelişim Bileşenleri Düzeyi
İlin kalkınmasını ve büyümesini doğrudan etkileyen ve gelişim bileşenleri olarak adlandırılabilecek olan; ulaşım, enerji, iletişim alt yapılarının yeterlilikleri, sermaye, hammadde, işgücü, teknoloji ve üst kademe yöneticilerinin bulunabilirlikleri açısından aşağıdaki tabloda açıklandığı şekilde değerlendirildiğinde:
Bulunabilirlik Düzeyi | |||
Bileşenler | Yeterli | Kısmen Yeterli | Yetersiz |
Karayolu | X | ||
Demiryolu | X | ||
Denizyolu | X | ||
Havayolu | X | ||
İletişim | X | ||
Enerji | X | ||
Organize Sanayi Bölgesi | X | ||
Küçük Sanayi Siteleri | X | ||
Sermaye | X | X | |
Hammadde | X | ||
Teknoloji | X | ||
İşgücü | X | ||
Müteşebbis | X | ||
Üst Kademe Yöneticileri | X |
Organize Sanayi Bölgeleri ve Serbest Bölge
İlimizde 4 adet Organize sanayi Bölgesi ve 1 adet Avrupa Serbest Bölgesi bulunmaktadır.
Çerkezköy OSB
1973 Yılında 429 ha alanda kurulmuş daha sonra sanayicilerin ihtiyaçları için alan yetersiz kalınca 818 ha 2002 yılında bölge tüzel kişiliğe bağlanmıştır. Bölge dahilindeki 1. kısımda 131,2, 2. kısımda 266 olmak üzere toplam 397 sanayi parseli bulunmaktadır. Bu parsellerden . kısımda 109,2, 2. kısımda 92 olmak üzere toplam 201 sanayi kuruluşu faaliyet göstermektedir. Firmalarda yaklaşık 35,000 kişi istihdam edilmektedir. Bölgede endüstriyel atık su arıtma tesisi mevcuttur.
1. Kısım 38,000 m3/gün kapasiteli arıtma tesisi faaliyet halindedir.
2. kısım 40,000 m3/gün kapasiteli arıtma tesisi faaliyet halindedir.Doğalgazdan 50 megavat gücünde elektrik üretimi yapan Çerkezköy Enerji üretim A.Ş. üretim santrali çalışmaktadır.
Çorlu Deri OSB
1996 yılında 120ha alan üzerine kurulmuştur. 189 sanayi parseli mevcut olup, 130 fabrika bulunmaktadır. Bu Fabrikaların 85 adedi faaliyet halindedir. Ülkemizin toplam deri üretiminin %37’sini gerçekleştirmektedir. Halen 5,000 işçi çalışmaktadır. Bölgenin kuzey kısmında 3,000 m3/gün, Güney kısmında 4,500 m3/gün kapasiteli 2 adet arıtma tesisi mevcut olup , ikisi de bakımdadır. 36,000 m3/gün kapasiteli arıtma tesisi bitmiş ve faaliyete geçmiştir.
Hayrabolu OSB
2001 yılında 100 ha alanda kurulmuş olup, 100 sanayi parseli bulunmaktadır. Bunun 3 adedi inşaat halinde, 9 adedi çalışır durumdadır. Bunlar gıda (2), kablo (3), beton elemanları (1), Prefabrik (1), biodizel (1), medikal tekstil (1) sektörlerine aittir. Altyapı çalışmalarının % 100’ü tamamlanmıştır.
Malkara OSB
2002 yılında 105,6 ha alanda yatırıma başlanmış olup, Tüm altyapı işleri bitirilmiştir. 69 adet sanyi parseki mevcut olup, bunun 3 adedinin sözleşmesi yapılmış, 5 adet parselin satış kararı alınmış, 61 adet parsel ise boş durumdadır. 3 adet fabrika proje aşamasındadır.
Avrupa Serbest Bölgesi
Çorlu Vakıflar Mevkii Karamehmet Köyü civarında 2 milyon m2 üzerinde 1997 yılında Şahinler Holding tarafından çeşitli ebatlarda 227 parsel üzerine kurulmuş olup, %35’i doludur. Burada 139 adet ruhsatlı firma faaliyet göstermekte olup, 49 adedi üretim yapmaktadır. Tekstil, makine, metal, madeni eşya, otomotiv yan sanayi, elektronik, kimya, kağıt ve ambalaj sektörleri mevcuttur.
Tekirdağ’da Uygun Yatırım Konuları
Sanayi Sektöründe Talebi Karşılamaya Yönelik Yatırımlar
Tekirdağ ilinde talebi karşılamaya yönelik olarak aşağıda verilen yatırım önerileri gerçekleştirilebilir bulunmuştur.
Şekerleme, çikolata ve çiklet üretim tesisi
Konfeksiyon yan ürünleri üretim tesisi
Tekstil ve deri işleme makineleri üretim tesisi
Boncuk tutkal üretim tesisi
Bar ve kızgın su kazanı üretim tesisi
Bilgisayar, ve elektronik cihazlar elektronik malzeme üretim tesisi
Şekerleme, çikolata ve çiklet üretim tesisi
Gofret,çikolata ve çiklet yurtiçinde ve yurtdışında talebi artan bir gıda maddesidir. Ayrıca son yıllarda ihraç kalemleri arasında yer alan bir gıda maddesi de olmuştur. Türkiye Şekerleme, çikolata ve çiklet ürünü ile ilgili talep, üretim, ihracat ve ithalat verileri bu üç üründe de arz ve talep arasındaki farkın ithalat yoluyla kapatıldığı görülmektedir Çizelge dikkate alındığında, 2002-2004 yılları arasında Türkiye’nin çikolata ve kakaolu mamuller talebinin ve üretiminin arttığı anlaşılmaktadır. Bu anlamda, sektörün gelişimi açısından özellikle, Ortadoğu, Balkan ve Kuzey Afrika ülke pazarlarının da değerlendirilebilir olması dikkate alınmalıdır. Bu göstergeler, Türkiye genelinde şekerleme, çikolata ve çiklet sektörünün canlı olduğunun ve yatırım ortamının bulunduğunu göstermektedir. Türkiye geneli için geçerli olan yukarıdaki göstergelere dayanarak Tekirdağ’da bisküvi sektörüne yatırım yapılabilmesi için yöredeki ve Türkiye’deki pazar ve rekabet koşulları dikkatle incelenmelidir. Tekirdağ’ın sanayi altyapısı ve uygun yatırım ortamı değerlendirilebilir.
Konfeksiyon Yan Ürünleri Üretim Tesisi
Tekstil sektörü ilde faaliyet gösteren sektörler arasında birinci sırada yer almakta olup sektörde faaliyet gösteren 439 firma tespit edilmiştir. Firmaların çoğunluğu terbiye (kumaş boyama, baskı) ve konfeksiyon alanlarında faaliyet göstermektedir. Ve ilde tekstil ve deri sektöründe yatırım eğilimi devam etmektedir. İl’de mevcut tekstil konfeksiyon fabrikalarının ihtiyaçlarını karşılamak üzere konfeksiyon yan ürünleri üretim tesisinin ( fermuar, düğme, çıt çıt vs.) kurulması rantabl bir yatırım olarak görülmektedir.
Tekstil ve Deri İşleme Makineleri İmalatı Tesisi
İl’de yoğun bir biçimde faaliyet gösteren tekstil sektörünün talep ettiği makinelerin imalatına yönelik yatırımın doğru olacağı düşünülmektedir. Yapılacak yatırımda makine imalatında dünya pazarlarında söz sahibi (özellikle konfeksiyonda Juki, Singer, Brother vb.) firmalarla ortak işbirliğine gidilebilir. Öncelikli olarak dikiş makineleri, otomatik kesim makineleri, serme makineleri, ütü presleri, tela yapıştırma makineleri, etiketleme makineleri vb. makinelerin imalatı şeklinde düşünülmelidir. Bu yatırım beraberinde getireceği faydalar yanında, özellikle yabancı sermayenin yurtiçine gelmesi açısından da ayrı bir önem taşımaktadır. Talebin üretimin çok üzerinde seyrettiği ve talebin ithalat yoluyla karşılandığı görülmektedir. Bu anlamda Tekirdağ’ın sanayi açısından sunduğu girdi, teknik altyapı ve uygun yatırım iklimi bu alanda yapılacak yatırımları beklemektedir.
Deri Atıklarından Boncuk Tutkal Üretim Tesisi
Tekirdağ ilindeki mevcut deri işleme kapasitesi dikkate alındığında, ilde deri atıklarından boncuk tutkal üretim tesisi kurulmasının, deri atıklarının değerlendirilmesi, işe yaramayan derilerin ekonomiye kazandırılması yönünde uygun bir yatırım olacağı düşünülmektedir. Kurulacak tesiste salamura tıraş hammaddesine sadece nakliye parası ödenmektedir. Hammadde satın alma maliyeti yoktur. Boncuk, toz ve sıvı olarak üretilen tutkal mobilya ve ambalaj sanayi ile matbaacılıkta kullanılmaktadır. Kurulacak tutkal üretim tesisinde, kelle ve komple k.baş ve b.baş hayvan derisinin Tıraşlanması ile elde edilen Tesisin Deri+Karma OSB içerisinde kurulması halinde kaynatma kazanında işe yaramaz deriler yakıt olarak kullanılabilir. Böylece yakıt olarak kullanılan deri atıkları değerlendirilmiş olup, enerjiden de tasarruf sağlanacaktır. Söz konusu alanda yatırım özellikle girdi temini ve organize sanayi bölgesinin sağlayacağı diğer avantajlarla karlılık arz etmektedir.
Buhar ve Kızgın Su Kazanı Üretim Tesisi
İlde gelişmiş sanayi ve yeni kurulan OSB’lerde yapılacak yatırımlarda düşünülerek ilde yapılması önerilebilecek yatırımlardan birisi de buhar ve kızgın su kazanı üretim tesisidir. Üretim talebin yarısını bile karşılayacak düzeyde değildir. Uygun bir yatırım alanı olarak İlimiz için önerilmektedir.
Bilgisayar, Elektronik Cihazlar ve Elektronik Malzeme Üretimi Tesisi:
Tekirdağ ili için önerilebilecek uygun yatırım konularından birisi de bilgisayar, elektronik cihazlar ve elektronik malzeme üretim tesisleridir. Elektronik malzemeler, başta bilgisayar, radyo, televizyon olmak üzere haberleşme cihazları ve endüstriyel elektronik cihazların üretiminde kullanılan ve bu cihazların fonksiyonel kısımlarını oluşturan değişik özelliklerdeki sarf malzemeleridir. Dirençten diyota, transistordan entegrelere kadar binlerce çeşit elektronik malzeme mevcuttur. Üretim teknolojisi üründen ürüne değişmekte ve genellikle de ileri teknoloji gerektirmektedir. Çağımıza yön veren elektronik cihazların kalbi durumundaki elektronik malzemelerin üretimi, dünya sanayileriyle rekabet edebilir bir seviyeye ulaşmak isteyen ülkemiz için geç kalınmış bir zorunluluktur. Elektronik cihazlar, ses, görüntü, veri iletme, ölçme ve kontrol amacıyla kullanılan cihazlardır. Yaygın olarak haberleşme sektöründe kullanılan elektronik cihazların önemli bir kullanım yeri de sanayidir. Gerek haberleşme elektroniği ve bilgisayar sistemleri, gerekse endüstriyel elektronik sektörlerinde yüksek talep söz konusudur. Benzer olarak devre elemanlarında da talep fazlası söz konusudur. Açık ithalatla karşılanmaktadır. Sektörde üretimin talebin üzerinde olduğu tek alt sektör tüketim elektroniği sektörüdür. Haberleşme elektroniğinde talebin yaklaşık olarak % 80’i, endüstriyel elektronikte neredeyse tamamı, devre elemanlarında ise yaklaşık % 95’i ithalatla karşılanmaktadır. Üretim talebin üzerinde gerçekleştiği tek alt sektör olan tüketim elektroniğinde ise üretimin yaklaşık % 50’si ihraç edilmektedir. Türkiye, üretimin büyük bir bölümünü ihraç ettiği tüketim elektroniğinde bile ithal devre elemanları kullanmaktadır. Haberleşme elektroniği ile endüstriyel elektronikte de durum tüketim elektroniği ile aynıdır. Günümüzde stratejik öneme sahip sektör durumuna gelen elektronik sanayinde ülkemizin de var olması gerekmektedir. Bu açıdan, devre elemanları üretimine yönelik yatırımlar ilk gerçekleştirilmesi gereken yatırımlar olmak zorundadır. Devre elemanları yatırımları paralelinde haberleşme elektroniği ve endüstriyel elektronik yatırımlarına da girilmesi gerekir. Bu konuda öncelikle Türkiye’nin taleplerinin hangi tür cihazlar üzerinde yoğunlaştığı araştırılmalı, sermaye ve teknoloji imkânları da düşünülerek yatırımlar gerçekleştirilmelidir.
Tarım Sektöründe Yapılabilecek Yatırımlar
Tekirdağ’da tarım sektöründe, aşağıda verilen yatırım konuları gerçekleştirilebilir bulunmuştur.
Bağcılık, bağ ve şarap turizmi.
Şarap Üretim Tesisi
Su ürünleri, meyve ve sebze konserveleri üretim tesisi
Salamura zeytin üretim tesisi
Süttozu üretim tesisi
Bağcılık, Bağ ve Şarap Turizmi
Türkiye, dünyada bağ arazisi yönünden 4`üncü, yaş üzüm üretimi yönünden İtalya, Fransa, ABD ve İspanya`nın ardından yıllık 4 milyon tonla 5`inci sırada Türkiye üzüm üretiminin yaklaşık % 1,6’sını karşılamaktadır. Türkiye verim ortalamasının 1.5 katının alındığı ilde 63.142 ton üzüm üretilmektedir. Tekirdağ merkez ile Şarköy arasındaki sahilde bulunan; Uçmakdere, Mürefte ve Hoşköy’ deki bağlar, üzüm üretiminde büyük önem taşımaktadır. Eski alanlar uygun fiyatlarla alınarak yeni sisteme dönüştürülmesi, yatırımlarla hem kurulu tesislere şaraplık üzüm üretmek hem de bağ bozumu turları, şarap evleri, otantik atmosferlere sahip konaklama alanları vb. cazibe merkezleri oluşturularak bağ ve şarap turizmi konusunda mevcut potansiyel değerlendirilebilir.
Şarap Üretim Tesisi
Şarköy, Mürefte, Hoşköy ve Merkez İlçe’ de iç ve dış piyasaya yönelik üretim yapan 42 adet şarap fabrika ve atölyesinin bulunması sektörün İlde ki durumunu da ifade etmektedir. Bu bölgede önde gelen şarap üreticilerinin fabrikaları bulunmaktadır: Şarköy ilçesi Mürefte köyünde Doluca, Gülor, Kutman, Sevilen, Bağcı, Latif Aral, Tekirdağ Hoşköy`de Melen, Tekirdağ`da Mey, Umurbey, Tuna ve daha bir çok tanınmış markalar üretim yapmaktadır. Hammadde, pazarlama, istihdam ve üretim tekniği açısından oldukça önemli bir kültür birikimden söz etmek mümkündür. Yurtiçi ve yurtdışına dökme veya şişe olarak ihracat yapmakta olan firmalar uluslar arası piyasada isim yapmaya başlamışlardır. Tekirdağ’da şarap üretimi yatırım ortamı olarak son derece uygun ve çok hızlı gelişen bir sektördür.
Salamura Zeytin Üretim Tesisi
İl genelinde zeytin yetiştiriciliğine artan bir eğilim gözlenmektedir. Zeytin üretimi sadece Şarköy ilçesinde yapılmakta iken son yıllarda Merkez ilçede de kapama zeytin bahçeleri tesis edilmektedir. 2006 yılı itibariyle Şarköy ilçesinde 17.247,5 dekarlık alandaki kapama zeytinlik ile dağınık durumdaki toplam meyve veren 452.672 zeytin ağacından 5.322,7 tonu sofralık, 1.955,6 tonu da yağlık olmak üzere toplam 7.278,3 ton zeytin elde edilmiştir. Tekirdağ salamura zeytin üretimi konusu hammadde ve işgücü gibi girdi teminindeki avantajların yatırıma dönüştürülebileceği bir alandır.
Su Ürünleri, Meyve ve Sebze Konserveleri Üretim Tesisi
Su ürünleri, meyve ve sebze konservelerinin pazarlaması hususunda iç pazar yanında Tekirdağ’ın bir liman kenti ve Avrupa’ya da çıkış yolu üzerinde olması ihracat avantajını kullanmak suretiyle Avrupa ülkeleriyle birlikte, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülke pazarları da değerlendirilebilir. Bu sebeple bu yatırım iç pazar ve ağırlıklı olarak da ihracata yönelik gerçekleştirilebilir.
Süttozu Üretim Tesisi
Doğal kaynak potansiyelini değerlendirmeye yönelik olarak tarım sektöründe yapılması uygun görülen dördüncü yatırım süttozu üretim tesisidir. Süt hayvancılığımız ekonomik konjektürden olumsuz etkilenerek beklenilen gelişmeyi gösterememiştir. 2006 yılı tarımsal gayri safi üretim değerleri dikkate alındığında hayvansal üretimin, tarımsal üretim içindeki payında % 0,93’lük artış olmuştur. 2005 yılına göre son yılda büyükbaş hayvan sayısında % 2,76 artış ile 131.367 sayısına ulaşılmıştır. İldeki toplam süt üretimi olan 310,197 tonun %97’sini inek sütü, %1,9’unu koyun sütü ve %0,8’ini de keçi sütü oluşturmaktadır. Tekirdağ’da kurulu 2.265 ton/yıl kapasiteli 2 fabrikanın dışında süt tozu üretim tesisi bulunmamaktadır. Bu tesisler de süt tozu üretimi yapılmamaktadır.Hammadde sorunu bulunmayan ve pazarlanabilir bir ürün olan süttozu üretim tesisi önerilebilir bir yatırımdır.
Yemeklik Yağ Üretim Tesisi
Türkiye’nin 1.118.000 ton olan ayçiçeği üretiminin 363.000 tonu Tekirdağ’ da üretilmektedir. Ülkemizin her yıl bitkisel yağ ithalatına yaptığı ödeme petrol ithalatından sonra 2. sıradadır. İlimizde mevcut yemeklik yağ üretimi için kurulu kapasite 858.672 ton/yıl, fiili üretim ise 408.730 ton/yıl’dır. Kapasite kullanım oranı %47,6 olup %52,4’lük bir atıl kapasite bulunmaktadır. Bu kapasiteden yeni tesis masraflarına girilmeden faydalanılması mümkündür.
Hayvancılık Sektöründe Yapılabilecek Yatırımlar
Et Besiciliği
İlimizde et üretimi 8.673 tondur. İlimiz mezbahalarında kesimi yapılan hayvan sayıları incelendiğinde, 41.258 baş ile kuzu ilk sırada yer almaktadır. Kuzu başına et verimi 15,8 kilogramdır. İkinci sırada saf kültür dana kesimi 10.536 adet olup, ortalama karkas ağırlığı 245 kg’dır. İlin toplam et üretimin %92 ‘si B.baş hayvanlardan sağlanmaktadır. Hayvancılık sektöründe arzulanan verim artışlarının sağlanmasında mevcut genetik kapasite, suni ve tabii tohumlama uygulamaları ile artırılırken, bu konuda bakım, beslenme şartlarının iyileştirilmesi ve çeşitli girdi fiyatları ile ürün fiyatları arasındaki hassas dengenin korunması hususları önemini sürdürmektedir. Türkiye 2005 yılı üretimi kırmızı ette 409.409 tondur. Talepteki ise artış yıllık yaklaşık % 5 tir. Üretim artırılarak gerek yurtiçi gerekse ihracata yönelik olarak pazarlanmalıdır. Önümüzdeki yıllarda, et besiciliğine yönelik büyükbaş hayvan yatırımlarının, öncelikle talebi karşılamaya yönelik olarak faaliyet göstermesi ve artan yapağı talebini karşılamaya yönelik de küçükbaş hayvancılık yatırımlarına ağırlık verilmesi gerekmektedir.
Süt Sığırcılığı ve Entegre Tesisleri
Tekirdağ İlinde toplam süt üretimi 310.197 ton olup, % 97’si inek sütüdür. Türkiye üretiminin % 2,7’si Tekirdağ’da üretilmektedir. İlde süt sığırcılığında kültür ve melez hayvanların kullanılması süt verimini artırmaktadır. Beyaz peynir, kaşar peyniri, yoğurt ve süttozu üreten 52 adet işletmeye ait kurulu kapasite 205.087 ton/yıl olmasına rağmen fiili üretim miktarı 116.401 ton/yıl’dır. Pazarlama sorunu bulunmayan firmalarca ildeki bu kapasite değerlendirilebilir.
Önerilen Yatırımların Yapılabilirlik Analizleri
Tekirdağ için önerilen yatırımların yapılabilirlik şartlarını ortaya koymak amacıyla, hammadde, finansman, yönetim, pazar, pazarlama ve organizasyon ve benzeri kriterlere uygunlukları ile söz konusu yatırımların hangi şartlarda gerçekleştirilebilecekleri aşağıdaki çizelgede verilmiştir.
Önerilen Yatırımların Ekonomik Kriterlere Göre Yapılabilirlikleri
Önerilen Yatırımlar | Kriterlere Uygunluk | Yapılabilirlik | |||||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | A | B | C | |
Tarım Sektörü | |||||||||
Bağcılık, bağ ve şarap turizmi | + | + | + | + | + | + | X | ||
Şarap Üretim Tesisi | – | + | + | + | + | + | X | ||
Su ürünleri, meyve ve sebze konserveleri üretim tesisi | – | + | + | + | + | + | X | ||
Salamura Zeytin üretim tesisi | – | + | + | + | + | – | X | ||
Süttozu üretim tesisi | – | + | + | + | + | – | X | ||
Yemeklik Yağ Üretimi | + | + | + | + | + | + | X | ||
Hayvancılık Sektörü | |||||||||
Et Besiciliği | + | + | + | + | + | – | X | ||
Süt Sığırcılığı | – | + | + | + | + | – | X | ||
Talebi Karşılamaya Yönelik Yatırım Önerileri | |||||||||
Şekerleme, çikolata ve ciklet üretim tesisi | – | – | + | – | + | + | X | ||
Konfeksiyon yan ürünleri üretim tesisi | – | + | – | + | + | – | X | ||
Tekstil ve deri işleme makineleri üretim tesisi | – | – | – | + | + | – | X | ||
Boncuk tutkal üretim tesisi | – | + | + | + | + | – | X | ||
Buhar ve kızgın su kazanı üretim tesisi | – | + | + | – | + | – | X | ||
Bilgisayar, elektronik cihazlar ve elektronik malzeme üretim tesisi | – | + | + | + | + | – | X |
Önerilen yatırımların yapılabilirliklerini ortaya koymak amacıyla yukarıda verilen Çizelgede dikkate alınan kriterler aşağıda verilmiştir.
Yapılabilirlik Kriterleri:
1) Finansman teminindeki güçlükler
2) Hammadde teminindeki güçlükler
3) Yönetim güçlüğü
4) Pazarlama ve organizasyon güçlüğü
5) İç pazar imkanları
6) Dış pazar imkanları
Yukarıdaki kriterlere göre;
( – ) : Yatırımın ilgili kriterlerde problemlerle karşılaşabileceğini,
( + ) : Yatırımın ilgili kriterlerde problemlerle karşılaşmayacağını gösterir.
Yapılabilirlik Durumları:
A : Mevcut şartlarda gerçekleştirilebilir yatırım
B : Kısa vadede gerçekleştirilebilir yatırım
C : Orta vadede gerçekleştirilebilir yatırım
Yukarıdaki yapılabilirlik durumlarına göre;
( x ) : Yatırımın hangi durumda gerçekleştirilebileceğini gösterir.
A sütunu x ile işaretli yatırımlar, Tekirdağ ilinde doğal kaynak, beşeri kaynak ve finansman potansiyeline bağlı olarak mevcut şartlarda gerçekleştirilebilecek yatırımlardır.
B sütunu x ile işaretli yatırımlar, Tekirdağ ilinde kuruluş yeri, pazarlama, kapasite, işgücü vb. unsurlar açısından daha ayrıntılı analiz ile gerçekleştirilebilecek yatırımlardır.
C sütunu x ile işaretli yatırımlar, Tekirdağ ilinde belirli bir altyapı ile ekonomik oluşum ve gelişmelere paralel olarak, diğer iki gruba oranla daha ciddi hazırlık dönemi sonucu gerçekleştirilebilecek yatırımlardır.
Yapılan araştırmalar sonucu Tekirdağ ilinde 8’i doğal kaynak potansiyelini değerlendirmeye, 6’i ise talebi karşılamaya yönelik yatırımlar olmak üzere toplam 14 yatırım gerçekleştirilebilir bulunmuştur.
İlin Avantajları ve Dezavantajları
Sanayisinin gelişmesi açısından Tekirdağ’ın avantajlı olduğu ve olmadığı konular aşağıda ki çizelge de belirtilmiştir.
Avantaj ve Dezavantajlar
Avantaj Düzeyi | |||
Bileşenler | Avantajlı | Kısmen Avantajlı | Dezavantajlı |
Coğrafi Potansiyel | X | ||
İşgücü Sunma Gücü | X | ||
Üretim Yapısı | X | ||
Sanayi Tecrübesi | X | ||
Altyapı | |||
Teknik Altyapı | X | ||
Sosyal Altyapı | X | ||
Sermaye Birikimi | X |
Tekirdağ’ın avantajlı, kısmen avantajlı ve dezavantajlı olarak irdeleyebileceğimiz 8 konudan 5’inde avantajlı, 2’sinde kısmen avantajlı ve 1’inde de avantajsız olduğu söylenebilir.
İlde yoğun olarak tekstil ve deri sanayinin gelişmesi ve bu sektörlerde yoğun su kullanımı yer altı su seviyesinin hızla düşmesine neden olmuştur. OSB’ler dışında kalan çok sayıdaki sanayi kuruluşlarının kollektif arıtma tesislerine sahip olmayışları, bireysel arıtma ünitelerinin de muhtelif nedenlerle çalıştırılmayışları yüzünden il tarımının can damarı olan Ergene nehri olumsuz etkilenmiştir. Yapılacak yeni yatırımların mevcut OSB’ler bünyesinde yer alması isabetli olacaktır.
Üretim yapısı ise tekstil, deri, gıda ve makine-metal sanayine dayalı sektörleri kapsayan bir yapı göstermektedir.
Sermaye birikimi konusunda ise diğer bölümde de belirtildiği gibi yaşanan ekonomik krizler neticesinde bir öz kaynak kaybı yaşanmıştır.
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME
İlde yakalanan bu ivmeye karşın, Tekirdağ geldiği noktayı yeterli görmemektedir. Turizm ve sürdürülebilir sanayi açısından yeni arayışlar içerisinde olmayı vazgeçilmez bir görev saymaktadır. Zira ülkemizin yatırımlar açısından iyi bir dönemi yaşadığını düşünüyor, sağladığı ekonomik stabilizasyon ve siyasi istikrarı nedeniyle yalnızca yerli yatırımcıları değil, yabancı yatırımcıyı da beklediğimizi ifade etmek istiyoruz.
Tekirdağ İlinin yukarıda belirtilen mevcut yatırım ortamı bütün avantajlarıyla değerlendirildiğinde ilin gelişim bileşeni yeterli düzeydedir. Bu nedenle yatırım ortamı açısından iyimser bir yapıya sahip bulunmaktadır.
Yerli ve yabancı girişimciler İlimizin yatırım iklimini iyi değerlendirmelidir.
Etiket: Tekirdağ Ekonomisi,Tekirdağ’ın Ekonomik Yapısı,Tekirdağ’ın Ekonomik Yapısı,Tekirdağ Ekonomisinde Ticaret Sektörü,Tekirdağın Ekonomik Özellikleri,Tekirdağın Ekonomisi Neye Bağlı,Tekirdağın Ekonomik Hayatı,Tekirdağın Ekonomik Faaliyetleri,Tekirdağ Büyükşehir Ekonomisi